Halkbank, 3 uluslararası çalışmasıyla operasyonun hedef tahtasına oturtuldu. K.Irak'ın yıllık 100 milyar $'lık petrol ve gaz gelirini toplayacak olması, Hindistan petrolü ve İran'a altın ihracatı-TL ile ödemede banka kilit konumdaydı
Sabah'tan Mehmet Nayır'ın haberine göre İstanbul merkezli torba operasyonda, Halkbank'ın da soruşturma kapsamına girmesi, bankanın üç kritik uluslararası çalışmasını gündeme getirdi. İran'a yönelik yaptırımların gevşemesinden sonra dünya finans otoritelerinin "En güçlü bankalardan biri olacak" dediği Halkbank, gerek Kuzey Irak petrol gelirlerinin toplanması gerek Hindistan başta olmak üzere üçüncü ülkelerin İran'dan petrol alımına aracılık yapması gerekse Türkiye'den gerçekleşen altın ihracatındaki rolü ile küresel mali ligde sınıf atlamayı planlıyordu.
NEDEN HEDEF SEÇİLDİ?
Türkiye'nin uluslararası alanda stratejik olarak kullandığı Halkbank, attığı adımlarla son iki yılda küresel finans aktörlerinin hedefinde yer aldı. Türkiye'nin hem İran hem de Kuzey Irak'la yaptığı işlerin Halkbank tarafından gerçekleştirilmesi dikkatleri bu bankaya çevirmişti. Önceki gün başlayan operasyonla Halkbank Genel Müdürü'nün de göz altına alınması ve bankanın uluslararası işlemlerinin de sorgulanması 'Halkbank'ı devre dışı bırakma girişimi' olarak değerlendirildi. Bu operasyonun ardından "Buz dağının görünen yüzünün İran, görünmeyen yüzünün ise Kuzey Irak petrolü" olduğu tespiti paylaşıldı. ABD, Kuzey Irak petrolünün parasının Halkbank'ta toplanmasına karşı çıkmış, aracı finans kurumunun ABD menşeli olması için bastırmıştı.
TÜRKİYE 'HALKBANK' AMERİKA 'LOBİ' DEDİ
Türkiye , Kuzey Irak'la petrol ve gaz rezervini dünyaya açma konusunda el sıkıştı. Bu işbirliğine karşı çıkan Bağdat'ı ikna etmek amacıyla petrol gelirlerinin Türkiye'de bir kamu bankasında tutulması ve Irak yasalarına göre Bağdat ile Erbil arasında paylaşılması teklifini sundu. Transferde Halkbank merkez olacaktı. Ancak son iki ayda paranın ABD bankalarında tutulması yönünde girişimler yapıldığına dair haberler yayıldı. Petrol ve gazdan cironun yıllık 100 milyar doları bulabileceği belirtiliyordu.
HİNDİSTAN PETROLÜ İÇİN DE ANLAŞMA GELİYORDU
Dünyanın önemli petrol tüketicilerinden Hindistan, 2012 ortasında İran'dan ithal ettiği ham petrol için ödemelerin yüzde 55'ini Halkbank aracılığıyla yapıyordu. Ödemelerin kalanı ise Hint bankası UCO eliyle rupi cinsinden tamamlanıyordu. İran'a uluslararası yaptırımların başladığı günden bugüne kadar bu ülkeye 5 milyar euro borcu biriken Hindistan Milli Petrol Şirketi, geçen hafta hem bunun hem bundan sonraki ödemelerin Halkbank üzerinden geçmesinin planlandığını duyurdu.
ALTIN İHRACATI VE TL İLE ÖDEME
Türkiye ile İran arasındaki petrol ticaretinin, diğer ülkelerden yapılan alımlardan farklı bir yönü de vardı. Türkiye, İran'a petrol alımı karşılığında TL bazlı ödeme yapıyordu. Ayrıca, küresel ekonomik abluka nedeniyle İran, dünya ile ticaretini altın karşılığı sürdürüyor, Türkiye'den bu ülkeye yönelik ihracat, dış ticaret açığını daraltıyordu. Bu iki alışverişte de Halkbank kilit konumdaydı.
