Yeni yılla birlikte faiz, repo, bono ve tahvil gibi tasarruf araçlarının vergi durumu merak edilirken, bankalarda mevduat hesabı olanlara da müjdeli haber de geldi.
Hürriyet Gazetesi yazarı Şükrü Kızılot'un haberine göre 2014 yılında, elde edilen banka mevduat faizi, döviz tevdiat hesabı faizleri ve repo gelirleri, tutarı ne olursa olsun, vergi dairesine beyan edilmeyecek ve gelir vergisi de ödenmeyecek.
BANKA MEVDUAT FAİZİ
Öncelikle, bankalarda hesabı olan milyonlarca vatandaşa bir “müjde” verelim; 2014 yılında, elde edilen banka mevduat faizi, döviz tevdiat hesabı faizleri ve repo gelirleri, tutarı ne olursa olsun, vergi dairesine beyan edilmeyecek ve gelir vergisi de ödenmeyecek. Faiz ödemelerinden sadece yüzde 15 stopaj (vergi kesintisi) yapılacak. Stopaj oranı 6-12 ay vadeli mevduat faizlerine yüzde 12, 12 aydan uzun vadeli mevduat faizlerinde yüzde 10 olarak uygulanacak.
Bu uygulama, aksine bir yasa değişikliği olmadığı takdirde, 31.12.2015 tarihine kadar devam edecek.
OFF-SHORE HESAPLARIN FAİZİNE 1.400 TL SINIRI
Bu faizler, stopaja tabi olmadığı için, Türkiye’de beyan edilmesi gerekiyor.
2014 yılında, off-shore bir ülkedeki banka hesabından faiz geliri elde edilmesi durumunda, yıllık faiz gelirinin TL karşılığı 1.400 TL’ye (2013’de 1.390 TL’ye) kadar ise beyanname verilmeyecek. Aşması durumunda, beyanname verilecek.
YURT DIŞINDAN ELDE EDİLEN FAİZLER BEYAN EDİLECEK
Yurt dışında herhangi bir bankadan ya da başka bir kurumdan örneğin İngiltere, ABD ya da Almanya’daki banka hesabından faiz geliri elde eden ve Türkiye’de yerleşik olan bir kişi, o ülkede faiz geliri elde etmişse, bu gelirini (2013’de 1.390, 2014’de 1.400 TL’yi aşması halinde) Türkiye’de beyan etmek zorunda.
Türkiye’de beyan edilen gelirden, faiz gelirinin elde edildiği ülkede stopaj yapılmışsa, bu stopaj Türkiye’de hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilir yani indirilir. Kalan kısım, vergi olarak ödenir.
ALACAK FAİZLERİ
Bir kişinin, bir başka kişiye borç para verip karşılığında sağladığı parasal menfaat “alacak faizi” olarak kabul edilip, vergiye tabi tutuluyor.
2014 yılında elde edilen alacak faizi tutarı, 1.400 TL’ye (2013 yılında ise 1.390 TL’ye) kadar ise beyan edilmeyecek. Aşması durumunda, tamamı beyan edilecek. Alacak faizleri stopaja tabi değil.
HAZİNE BONOSU VE DEVLET TAHVİLİNE STOPAJ VAR BEYAN YOK
Bilindiği gibi Hazine bonosu, vadesi bir yıldan az, Devlet tahvili ise vadesi bir yıldan fazla olan borçlanma senetleridir.
2014 yılında elde edilecek olan Hazine bonosu ve Devlet tahvili faiz geliri üzerinden yüzde 10 oranında stopaj (vergi kesintisi) yapılacak ancak gelirinin tutarı ne olursa olsun, yıllık beyanname ile beyan edilmeyecek. Gelir vergisi de ödenmeyecek.
1 OCAK 2006’DAN ÖNCE İHRAÇ EDİLENLER
1 Ocak 2006 tarihinden önce ihraç edilen her türlü tahvil ve Hazine bonolarından elde edilen gelirlerin vergilendirilmesinde, 2013 yılı gelirlerine “yüzde 53,11 indirim oranı” uygulanacak (Bkz. 285 No.lu Gelir Vergisi Tebliği, 30.12.2013 tarihli, Mükerrer Resmi Gazete).
Bu gelirlere Gelir Vergisi Kanunu’nun Geçici 59. maddesindeki istisna ayrıca uygulanmayacak.
BORSA KAZANCINA 2014’DE DE VERGİ YOK
2014 yılında, tıpkı 2013 yılında olduğu gibi, gerçek kişilerce elde edilecek borsa kazançları “tutarı ne olursa olsun” yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmeyecek. Buna göre 2014’de borsada 3 milyon lira kazanan 3 TL dahi vergi ödemeyecek.
2014 yılında elde edilecek borsa kazançları, stopaja da tabi olmayacak.
ŞİRKET ORTAKLARINA 290 BİN TL’YE KADAR VERGİ YOK
2014 yılında elde edilen ve yaklaşık 290 bin TL’ye kadar olan limited şirket kâr payı ya da anonim şirket temettü gelirine (kâr payına), vergi ödenmeyecek.
Nedenine gelince, 2014 yılı vergi tarifesine göre, 289 bin 600 TL’ye kadar olan kâr payı için, ödenecek vergi çıkmıyor. Bunun altında kâr payı alanlar ise, beyanname verdiklerinde, 1 TL vergi ödemeyecekleri gibi, üste “vergi iadesi” alacaklar.
Buna göre, 2014 yılında elde edilecek kâr payı ya da temettü geliri;
- 54 bin TL’den az ise, beyanname verilmeyecek. Kâr dağıtımındaki yüzde 15 stopaj, nihai vergi olacak.
- 54 bin TL ile 289 bin 600 TL arasında ise, beyanname verilmesi gerekiyor. Ancak ödenecek vergi çıkmayacak. Vergi iadesi talep edilebilecek.
- 289 bin 600 TL’den fazla ise, beyanname verilmesi ve fark vergi ödenmesi gerekiyor.
Merak edenler için açıklayalım.
289 bin 600 TL kâr payı dağıtan şirket, yüzde 15 stopaj yapıyor. Bu da 43.440 TL ediyor.
Kâr payı geliri elde eden kişi, yasa uyarınca, bu gelirin yarısı olan 144.800 TL’yi beyan ediyor. Hesaplanan gelir vergisi 43.440 TL.
Bundan, kâr dağıtımında yapılan stopajı mahsup ediyor. Sonuçta ödenecek, gelir vergisi çıkmıyor.
2014 yılında 289 bin 600 TL’nin üzerindeki kâr payı veya temettü dağıtılması durumunda ödenecek gelir vergisi çıkıyor.
YURT DIŞINDAKİLERİN TÜRKİYE’DEKİ KÂR PAYINA VERGİ YOK
Yurt dışında yerleşik olanların, Türkiye’de elde ettiği kâr payı ya da temettü geliri 5 milyon TL hatta 100 milyon TL dahi olsa, bu gelirini Türkiye’de beyan etmeyecek.
Öteden beri böyle olan bu uygulama, 2014 yılı gelirleri için de geçerli.
ŞİRKETLERİN FAİZ, REPO, BONO VE TAHVİL GELİRLERİ
2014 yılında da şirketlerin; banka mevduat faizi, repo ve fon gelirleri, döviz tevdiat hesabı faiz gelirleri, hazine bonosu ve devlet ya da özel sektör tahvili faiz gelirleri, tutarı ne olursa olsun vergiye tabi.
Şirketler, bu gelirlerini defterlerine gelir kaydedecekler ve normal kurum kazançları gibi, yüzde 20 oranında vergi ödeyecekler.
