Seçim öncesi ve sonrası yabancı kurumların Türkiye ekonomisine ve Türk varlıklarına ilişkin beklentileri
Türkiye’nin 2014 yerel seçimleri özellikle 17 Aralık süreci sonrası yaşanan siyasi gerilimler ile genel seçim havasında tamamlandı. Seçimlerden önce AKP’nin kuvvetlenmesi ve zayıflaması üzerine olasılıklar masaya yatırılarak, ekonomi ve siyasi istikrar açısından seçim senaryoları şekillendi.
Seçim öncesi yabancı kurumların Türkiye ekonomisine ve Türk varlıklarına ilişkin beklentileri;
Kredi derecelendirme kurumları Moody’s, Fitch ve S&P bankacılık sektörüne ilişkin risklere vurgu yaparak önümüzdeki dönemlerde siyasi risklerin gündemde kalacağını savundu.
HSBC; AKP’nin güçlenmesinin finansal piyasalar açısından kısa vadede olumlu olacağını ve 2015 seçimlerine kadar Türkiye’nin mevcut ekonomi politikaların devamı edeceğini beklediklerini belirtti. Aksi bir durumda zayıflayan AKP hükümeti ise ekonomik belirsizlik ortamını tetikleyecek fakat HSBC analistleri her iki durumda da siyasi risklerin devam edeceğini düşünüyor.
SOCIETE GENERALE; Mevcut yerel seçimlerin aslında ön referandum niteliği taşıdığını ve Türk vatandaşlarının hükümetten ne derece memnun olup olmadığının bu seçimler ile ortaya çıkacağını belirtti. Finans piyasalarına bakıldığında ise Türk varlıklarının kısa vadede ralli yapacağını ve TL için alımın uygun olduğunu savundu.
J.P MORGAN; Finansal piyasalar için yerel seçimlerin en az genel seçimler kadar önemli olduğunu ve Türkiye genelinde %40-45 aralığında AKP oyunun piyasa dostu (market friendly) olacağı yani piyasa için pozitif olarak değerlendirilebileceğini söyledi.
NOMURA; Türkiye’nin geçen haftadan itibaren AKP’nin seçimden güçlü çıkma olasılığını ve ekonomik istikrarın devam edeceğini fiyatlamaya başladığını vurguladı. Ancak Türk varlıklarında özellikle hisse senedi piyasasında gelişen ülkelerdeki pozitifliğin de etkili olduğunu belirtti. Diğer taraftan son seçimlerin yerel seçim olsa bile önümüzdeki 12 ay içinde Türkiye’de başka seçim olmadığından kısa vadede fiyatlar üzerinde belirleyici olduğunu söyledi. Türkiye’de politik istikrarın henüz fiyatlamalara girmeyeceğini belirten Nomura, uzun vadede risklerin devam ettiğinden ötürü TL’de alım için hala beklemede olduklarını söyledi. Erken genel seçim ihtimalinde ise yatırımcıların “bekle gör” politikasını sürdürebileceğini savundu.
Seçim sonrası yabancı kurum raporları ise aşağıdaki gibi;
GOLDMAN SACHS; Seçimler sonrasında Erdoğan'ın seçim konuşmasını işaret ederek gerilimin süreceğini dile getirdi ve Başbakana Erdoğan'ın seçim konuşması yurtiçi politikada gerilimin devam edeceğine işaret ettiğine dikkat çekti. Öte yandan AKP'ye karşı devam eden yolsuzluk soruşturmaları ek belirsizlik kaynağı olmayı sürdüreceğini kaydeden kurum, seçim sonuçlarının Başbakan Erdoğan'ı cumhurbaşkanlığı seçimine adaylık için cesaretlendirebileceğini kaydetti. Goldman Sachs ''Başkanlık seçimlerindeki belirsizlik Erdoğan niyetini açıkça gösterene kadar devam edecek. İç politik görünüm rahatsız edici olarak kalmaya devam edecek.'' değerlendirmesinde bulundu.
CREDIT SUIISE; AKP’yi destekleyen popülasyonun azalmasına rağmen seçim sonuçlarında tek partinin güçlü olmasının risk olmadığını ve ilerleyen günlerde politik istikrarın daha fazla oturacağını vurguladı. Fakat orta ve uzun vadede tek parti iktidarının Türkiye’nin demokratikleşme sürecinde bulanıklığa yol açabileceğini ve 2014 Haziran ayında Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin adayları belli olana kadar AKP-Gülen gerginliğinin devam edeceğini belirtti. Ekonomik açıdan bakıldığında ise Credit Suııse, devlet tahvillerine kısa vadede giriş olsa da uzun vadede büyümeye ilişkin risklerin hala mevcut olduğu vurgusunu yaptı.
CITI; Seçim sonuçlarında İstanbul ve Ankara gibi büyükşehirlerde AKP’nin önde bile olsa CHP ile oy marjını daraltmasının önemli olduğunu vurguladı. Önümüzdeki dönemlerde ise bu marj daralmasının hem Cumhurbaşkanlığı seçimlerine hem de 2015 genel seçimlerine nasıl yansıyacağının önemli olduğunu söylemiş. Fakat Citi raporunda genel resmin Türkiye için hala aynı olduğunu ve bundan sonraki dönemlerde hem ekonomi hem de politika için atılacak adımlarda AKP’nin daha kuvvetli kararlar alabileceğini belirtti.
SOCIETE GENERALE; Yerel seçimlerde Ankara hala kesinleşmese de AKP’nin genel oy oranından ziyade İstanbul’u kazanmasını büyük başarı olarak yorumladı. Societe Generale seçim sonuçlarından zafer ile çıkan AKP hükümetinin Türk varlıklarında kısa vadede boğa piyasasını tetikleyebileceğini ve güvenli bir rallinin başlayacağını söyledi. Öte yandan tahvillere yaşanan giriş ile faizlerin aşağı yönlü hareket edileceğini söyleyen kurum, Dolar/TL’nin 2,16 aşağısında fiyatlanacağını ve Türk Lirası’nın da değer kazanacağını öngördü.
JP MORGAN; JP Morgan, AKP'nin seçimden güçlü çıkmasının politik belirsizliği sona erdirmeyeceğini belirtti. JP Morgan, ülkedeki politik gerginliğin Başbakan Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı için adaylığını açıklayana kadar devam edeceğini kaydetti. Diğer taraftan Bloomberg HT'ye açıklama yapan JP Morgan küresel piyasalar yöneticisi Lewis ise seçim sonuçlarının hükümetin ekonomi politikasına destek niteliği taşıdığını belirtti. Lewis seçim sonuçlarından sonra Türkiye'de siyasi risk priminin azaldığı belirtirken, siyasi belirsizliğin giderilmesi ile küresel ekonomi kaynaklı risklerin başrolde olacağını ve FED'in tahvil alımını azaltmasının Türkiye için riskleri artırıcı etki yapabileceğini vurguladı
STANDART BANK; Standart Bank gelişen piyasalar baş ekonomisti Ash seçim sonuçlarını değerlendirdi. Değerlendirmede, erken seçimin olası olduğunu ve bu durumun Türkiye için olumlu olabileceğini belirtti. Ash sonuçların kendisini şaşırtmadığını ve beklentiler doğrultusunda geldiğini söylerken, not indirimi görürsek sürpriz olur açıklamasında bulundu.
Sonuç olarak yabancı banka ve kurumlar yerel seçimlerde AKP’nin gücünü korumasını kısa vadede Türk varlıkları için pozitif olarak görürken, orta ve uzun vadede Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ve 2015 Genel Seçim sonuçlarının Türkiye’deki ekonomik istikrar açısından daha önemli olacağı vurgusunu yaptı. Önümüzdeki günlerde ise 70 bin üzerine denemeler yapan BIST 100, 2,15 altına gerileyen Dolar/TL ve %11 altında fiyatlanan tahvil faizlerindeki seyrin ne kadar uzun soluklu olacağı yakından takip edilecek. Bu çerçevede kredi derecelendirme kurumlarından 4 Nisan’da Fitch, 11 Nisan’da Moody’s ve 23 Mayıs’ta S&P’nin Türkiye’nin ekonomik görünümüne ilişkin notları da önemli olacak.
Güzem Yılmaz
gyilmaz@bloomberght.com
