Türkiye'de toplam istihdam içinde 2012'de işveren olarak çalışanların payı yüzde 5 oldu
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), "Girişimcilik, 2012" verilerini açıkladı. Hanehalkı İşgücü Anketi'ne göre, 2012'de işveren olarak çalışanların, toplam istihdam içindeki payı yüzde 5 olurken, bunların yüzde 7,5'ini kadınlar yüzde 92,5'ini erkekler oluşturdu.
Yaş gruplarına göre işveren olarak çalışanların sektörel dağılımı incelendiğinde, tarım sektöründe en yüksek paya yüzde 19,9 ile 65 ve daha fazla yaş grubunun, tarım dışı sektörlerde ise yüzde 18,7 ile 35-39 yaş grubunun sahip olduğu gözlendi.
Eğitim durumuna göre, tarım sektöründe işveren olarak çalışanların yüzde 60,2'sini ilkokul, 11,7'sini ilköğretim, ortaokul ve dengi meslek okul mezunları oluştururken, tarım dışı sektörde ilkokul mezunlarının oranı yüzde 34,9, ilköğretim, ortaokul ve dengi meslek okul mezunlarının oranı ise yüzde 15,6 oldu. Ayrıca tarım dışı sektörde istihdam edilenlerin 14,4'ü genel lise, yüzde 22,8'i ise yüksekokul veya fakülte mezunlarından oluştu. 2011 ile karşılaştırıldığında tarım sektöründe ilkokul mezunlarının payı 0,9 puan, ilköğretim, ortaokul ve dengi meslek okul mezunlarının payı 1 puan artarken, tarım dışı sektörde ilkokul mezunlarının payı 0,7 puan, genel lise mezunlarının payı ise 0,9 puan azaldı.
- İşveren girişimlerin doğum oranı yüzde 26,4 oldu
İş kayıtlarındaki 2012 yılında işveren girişimlerinin "doğum oranı" yüzde 26,4 olarak gerçekleşti. İşveren girişimlerden 2012'de doğanların yüzde 86,8'i ferdi mülkiyet, yüzde 8'i limited şirketlerden oluştu. Sektör ayrıntısında en yüksek doğum oranı yüzde 34,2 ile "toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı" sektöründe görüldü.
İşveren girişimlerden 2010'da ölenlerin yüzde 55,6'sı ferdi mülkiyet, yüzde 35,1'i limited şirketler oldu. Söz konusu yılda en yüksek ölüm oranı yüzde 38,5 ile "toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı" sektöründe gerçekleşti.
- Hayatta kalma oranı
İşveren girişimlerden 2011'de yeni doğanların yüzde 86,4'ü 2012 yılında hayatta kaldı. İş kayıtlarına göre, 2011'de yeni doğan ve 2012 yılında hayatta kalan işveren girişimlerin yüzde 51,2'sini ferdi mülkiyet, yüzde 40,1'ini limited şirketler oluşturdu. 2012'de yeni doğan işveren girişimler yüzde 10,1 oranında istihdam yarattı. Bunların yüzde 65,3'ü ferdi mülkiyetlerde, 14,5'i limited şirketlerde yaratıldı.
İş kayıtlarında 2010'da ölen işveren girişimlerin istihdam kaybındaki oranı ise yüzde 5,2 oldu. Söz konusu dönemde ölen işveren girişimlerinin oluşturduğu istihdam kaybının yüzde 33,2'si ferdi mülkiyetlerden, yüzde 44,1'i limited şirketlerden kaynaklandı.
2011 yılında yeni doğan ve 2012 yılında hayatta kalan işveren girişimlerin istihdamdaki oranı da yüzde 78,1 oldu. Bu işveren girişimlerin istihdamının yüzde 43,8'ini limited şirketler, yüzde 36,1'ini ferdi mülkiyetler oluşturdu.
İş kayıtlarında 2012 yılında yer alan işveren girişimlerin yüzde 37,7'si 2006-2012 yılları arasında kuruldu. 2001-2005 arasında kurulan işveren girişimlerin oranı ise yüzde 22,6 oldu.
- 2011 yılında faal girişim 2,6 milyon oldu
Faal girişim sayısı 2011 yılında 2 milyon 591 bin 82 oldu. Yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistiklerine göre "finans ve sigorta faaliyetleri" ile "programcılık ve yayıncılık faaliyetleri" hariç sanayi ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren toplam girişim sayısının yüzde 97,3'ünü, istihdamın yüzde 46,6'sını ve faktör maliyetiyle katma değerin 19,7'sini 1-19 kişi çalışan girişimler oluşturdu.
Büyüklük grubu artarken girişim sayısının düştüğü, çalışan sayısı ve faktör maliyeti ile katma değerin arttığı gözlendi. 250 ve daha fazla kişi çalışan girişimlerin sayı bakımından yüzde 0,1 paya sahip olmasına rağmen, istihdamda yüzde 24'lük, faktör maliyetiyle katma değer olarak yüzde 46,7'lik paya sahip olduğu görüldü.
Girişimlerin Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflamasına (finans ve sigorta faaliyetleri ile programcılık ve yayıncılık faaliyetleri hariç) ve büyüklük gruplarının kendi içindeki paylarına göre; 2011 yılında girişimlerin en fazla faaliyet gösterdiği sektörler sırasıyla yüzde 40,8 ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı, yüzde 16,4 ile ulaştırma ve depolama, yüzde 12,9 ile imalat sanayi sektörleri oldu. Bununla birlikte imalat sanayi yüzde 27,4 ile istihdam ve yüzde 36 ile katma değer yaratılmasında ilk sırada yer aldı.
Büyüklük grubuna göre 1-19 kişi çalışan olan girişimlerin yüzde 41,3'ü toptan ve perakende ticaret sektöründe faaliyet gösterdi. Toptan ve perakende ticaret sektöründeki 1-19 kişi çalışan girişimlerin istihdam payı yüzde 39,1, faktör maliyetiyle katma değer payı yüzde 37,7 oldu.
İmalat sanayi sektörünün ise 250 ve daha fazla kişi çalışan girişim sayısına göre yüzde 39, istihdama göre yüzde 35,3 ve katma değere göre yüzde 44,5 ile en yüksek paya sahip olduğu görüldü. 1-19 büyüklük grubu dışındaki bütün gruplarda imalat sanayinin daha büyük paylara sahip olduğu gözlendi.
