Bir internet sitesinden satın aldığınız ürün gelmemişse veya bilinçli olarak başka bir şey gönderilmişse huhuki olarak yapılması gerekenleri yazdık.
İşte dolandırıcılık açıklamaları ve Örnek Dilekçe.
“İnternet yoluyla satın alınan ve fiili teslimi gereken ürünlerin gönderilmemesi, eksik gönderilmesi veya yanlış gönderilmesi Dolandırıcılık Suçunu Oluşturur. Bunun en yakın örneği PCDEPO.com sitesinde yaşanmış ve binlerce mağdur ortaya çıkmıştır.”
İnternet kullanımının ve internet üzerinden yapılan alışverişlerin yaygınlaşması ile birlikte birçok sorunda beraberinde geldi. Bu sorunların bazılarının hukuk sistemimiz içerisinde çözümü çok basit olsa da teknik bilgileri yeterli olmayan, soruşturma aşamasında yeterince özen gösterilemeyen bazı alışveriş türlerinde halen ciddi sıkıntılar yaşanmaktadır.
İinternet üzerinden alışveriş yapıldığında dolandırılırsanız ne yapmanız gerekir?
Sizlere rehber olması amacıyla örnek bir şikâyet dilekçesi yayınlayacağım.
Öncelikle internet üzerindeki e-ticaret sitelerinden fiili olarak mal satan firmalardan veya web sitelerinden aldığınız ürünler size gönderilmemişse, eksik gönderilmişse veya yanlış gönderilmişse burada direk gönderici firmayla iletişime geçmeniz gerekecek.
Bu iletişim içeriğinin ispatlanması adına göndereceğiniz yazınızın iadeli taahhütlü posta yada kargo yoluyla olması çok önemli. Fakat bundan daha önemli olan husus ise göndereceğiniz iadeli taahhütlü postanın yada kargo zarfının üzerinde ne yazması gerektiği.
Dava aşamasında ispat olması açısından mağduriyet yaşadığınız konunun başlığını zarfın yada kargo poşetinin üzerine yazmanız ve bunun için sizde kalacak nüshada da bu bilgileri işletmeniz gerekmektedir. Örnek vermek gerekirse diyelim ki internet üzerinden bir telefon satın aldınız ama web sitesi (yada üyesi) size telefon yerine oyuncak bir maket araba gönderdi (yaşanmış bir olaydır). Burada göndereceğiniz iadeli taahhütlü posta zarfı yada kargo poşetinin üzerine atacağınız başlık şu şekilde olmalı. “xxx TL karşılığı sizden aldığım telefon yerine kargo (veya posta) ile gönderdiğiniz maket aracın geri alınarak telefonun yada bedelinin tarafıma iadesi ihtarıdır”. Bu başlık size uzun gelebilir özellikle iadeli taahhütlü posta evrağına bu yazıyı sığdırmak çok zor olabilir ama dava aşamasında ispat olması açısından bu şekilde açık ve net bir yazı gerekecektir.
Bu yazıyı gönderme sebebimiz ise firma ya da web sitesi üyesinin “ben bunu göndermiştim” demesini engellemek veya hiç göndermemiş ise nitelikli dolandırıcılık suçunun tüm unsurlarının oluşması için ürünü göndermeye davet etmektir. Bu davete rağmen ürünü tam olarak veya hiç göndermeyen firma yetkilisi ve/veya web sitesi kullanıcısı nitelikli dolandırıcılık suçunu işlemiş sayılacaktır.
Bu durumda kişiler hakkında Cumhuriyet Savcılığına yapacağınız bir şikâyet ile kişilerin ceza almasını sağlayabilirsiniz. Bunun için aşağıdaki örnek dilekçenin gerekli boşluklarını ve olay anlatımını kendi olayınıza uygun olarak yapmanız ve ikamet ettiğiniz yerdeki Cumhuriyet Savcılığına bir dilekçe ile başvurmanız yeterli olacaktır.
EK BİLGİLER:
KART ŞİFRENİZİ DE DEĞİŞTİRİN
Tüketici Sorunları Derneği Aydın Ağaoğlu, “Elektronik ortamda yapılan ticaret hacminin genişlemesine paralel olarak tüketici mağduriyetlerinde büyük artış görülmektedir” diyerek şunları kaydetti: “İnternetten alışveriş yapanlar bazen dolandırıldıkları gibi ayrıca ödeme esnasında tek kullanımlık şifre veya sanal kart kullanmadılarsa, kredi kartı bilgilerini de güvenilmez kişilerle paylaşmış olduklarından derhal kart şifrelerini değiştirmelerinde yarar vardır” dedi.
TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNE BAŞVURUN
Aydın Ağaoğlu açıklamasının devamında “Bu konuda yeni bir düzenleme yapılarak internetten satış yapacak firmaların, aynı kapıdan satış faaliyeti gösterenler gibi izne tabi olmalarının sağlanması gereklidir. Mağdur tüketiciler ise firmayı Ticaret İl Müdürlüklerine şikâyet etmelerinin yanı sıra ödedikleri bedelin iadesi için ikametlerinin kayıtlı bulunduğu kaymakamlıklardaki Tüketici Hakem Heyetlerine başvurmalıdırlar” şeklinde konuştu.
14 GÜN İÇİNDE CAYMA HAKKI VAR
Av. Murat Emergen ise konuya ilişkin yaptığı açıklamada “İnternet üzerinden yapılan alışverişlerde,6502 sayılı yasaya göre malın teslim tarihinden itibaren 14 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin tüketicinin sözleşmeden cayma hakkı bulunmaktadır. Tüketiciler bu hak sayesinde hiçbir sebep göstermeksizin satın aldığı ürünü almaktan vazgeçip iade edebilir” dedi.
GERİ ÖDEME DE AYNI YOLLA
Av. Emergen açıklamasının devamında “Satıcı, cayma hakkını kullandığınıza ilişkin bildirimin kendisine ulaştığı tarihten itibaren 14 gün içinde, kargo ücretleri de dahil olmak üzere sizden tahsil edilen tüm ödemeleri size başka hiçbir masraf çıkarmadan iade etmek zorundadır. Bu süre içerisinde ödemeyi nasıl yapmışsanız satıcının da aynı yöntemle iade yapması gerekir. Kredi kartı ile alışveriş yapılmışsa, bankanın da derhal bilgilendirilmesi ve iadenin kredi kartına derhal yapılması gerekir” dedi.
Binlerce ürün sattığı anlaşılan Pcdepo'nun şirket merkezinin ve deposunun kapalı olduğu görüldü.
BANKA PARAYI ÖDEMEK ZORUNDA
Av. Emergen “Kredi kartı ile veya banka aracılığı ile alışveriş yapılmış ise cayma bildiriminin satıcı ile birlikte aynı zamanda ilgili bankaya da,telefonla, faksla, mail ile, iadeli taahhütlü mektupla veya noterden ihtarla bildirilmesinde fayda vardır. Banka ilgili paranın satıcıya ödemesini durdurmak zorundadır” şeklinde konuştu.
EN HIZLI YÖNTEMLERİ ANLATTI
Av. Kemal Özdemir, internetten alışveriş yapıp mağdur olan vatandaşların, paralarını geri alabilmeleri için en hızlı yöntemleri şu sözlerle anlattı:
TERS İBRAZ Nedir? (charceback nedir?)
"Ürününü teslim alamayan ya da siparişten cayan müşteri, kredi kartının ait olduğu bankaya harcama itirazında bulunabilir. Bu itiraz, kart sahibi banka tarafından işyeri bankasına iletilir, işyeri bankası ise ilgili işyerinden itiraz edilen işlem ile ilgili belgeleri talep eder. Talep edilen belgelerin olmaması veya yetersiz olması durumunda, söz konusu işlem tutarı işyeri bankası tarafından ilgili işyerinden tahsil edilir ve kart sahibi bankaya aktarılır. Bu işleme “ters ibraz” adı verilir.
"TESLİM ETTİĞİNİ İSPATLAYAMAZSA İADE EDİLİR"
Konu olayda PC Depo ürünleri müşteriye teslim ettiğini belgeleriyle ispatlayamazsa harcama tutarı müşteriye iade edilir ve o tutar PC Depo'nun hesaplarından mahsup edilir. Bu ödemeyi geri alabilmek için en hızlı yöntemdir. İtirazdan sonuç alamayan müşteriler ise ihtiyati tedbir talepli bir dilekçeyle tüketici mahkemesi'ne başvuru yapabilirler.
HAVALE İLE ÖDEMEYE YAPANLAR...
"Havale işlemi; havale göndericisinin bir miktar parayı havale alıcısına ödemek (göndermek) için 3. Şahıs konumunda olan bankayı yetkilendirmesidir. Havale edilen şey (genelde para) havale alıcısının hesabına geçtikten (ödendikten) sonra havale işleminin iptali söz konusu olmaz.
TEK YOL DAVA AÇMAK
Ancak havale göndericisinin hesabının ele geçirilmesi (hacklenmesi) vb bir durum söz konusuysa bankanın sorumluluğuna gidilebilir. Bunun dışında havale işlemi gerçekleştikten sonra paranın havale alıcısından geri alınabilmesinin tek yolu ona karşı açılacak bir davadır.
Av. Kemal Özdemir, internetten alışveriş yapıp mağdur olan vatandaşların, paralarını geri alabilmeleri için en hızlı yöntemleri şu sözlerle anlattı:
"Ürününü teslim alamayan yada siparişten cayan müşteri kredi kartının ait olduğu bankaya harcama itirazında bulunabilir. Bu itiraz, kart sahibi banka tarafından işyeri bankasına iletilir, işyeri bankası ise ilgili işyerinden itiraz edilen işlem ile ilgili belgeleri talep eder. Talep edilen belgelerin yetersiz olması durumunda, söz konusu işlem tutarı işyeri bankası tarafından ilgili işyerinden tahsil edilir ve kart sahibi bankaya aktarılır. Bu işleme “ters ibraz” adı verilir.
----------------------
Bu dilekçe örnek bir olaya göre uyarlanarak oluşturuldu. Siz kendi olayınıza uygun hale getirebilirsiniz.
ÖRNEK DİLEKÇE
------------------------------------------------------------
İSTANBUL CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI’NA
ŞİKAYETÇİ : (Adı, Soyadı, T.C numarası Adresi)
ŞÜPHELİ : (XXX Web Sitesi Yetkilisi, XXX Kişi, XXX sitesi XXX adlı üyesi veya kişiyi hiç bilmiyorsanız faili meçhul)
SUÇ : İnternet Yoluyla Nitelikli Dolandırıcılık
SUÇ TARİHİ : XX.XX.XXXX tarihi ve XXXX, XXXX Senesi
AÇIKLAMALAR;
- 23.06.2014 günü uzun zamandır üyesi olduğum ve internet üzerinde çeşitli ihtiyaçlarımı satın aldığım XXXX adlı XXXXX internet adresini kullanan e-ticaret sitesine girdim. Forumda XXXXX Başlığında belirtilen ilana göre ilan sahibi “(firma adı, Gerçek Adı yada Kullanıcı Adı)” ‘nın ilanına göre XXXX marka XXXX üründen 3 adet alabilmek için başvuru yaptım.
- Karşı taraf ile internet üzerinden yaptığımız görüşme neticesinde XXX TL ücret karşılığında ürünün tarafımdan bildirilen adrese gönderileceği bildirilmesi üzerine karşı tarafa adresimi bildirdim. (Ek-2 Yazışma Kayıtları)
- İlgili ürünlerin bedelini XXX bankası XXXX iban (yada hesap numarası eğer paypal gibi sistemler üzerinden ödeme yapıyorsanız bunların bilgileri) numaralı hesaba yatırdım. (Ek-1 XXX Tarihli XXX Bedelli Dekont Fotokopisi)
- Karşı taraf paranın hesabına geçmesine rağmen ürünü tarafıma göndermedi. (Eğer ürün size gönderilmiş ve içerisinde başka bir şey çıkmış, bozuk çıkmış veya eksik çıkmışsa ona dair açıklamanızı yapın). Karşı tarafa ürünü göndermesi için XXX kargo yoluyla bildirim yaptım. (Ek-3 Kargo Gönderi Belgesi).
- Karşı tarafa yaptığım bildirim ulaşmasına rağmen (Ek-4 Kargo Teslim Belgesi) karşı taraf bu konuda tarafıma hiçbir geri dönüş yapmamıştır. Geri dönüş yapmadığı gibi göndermediği ürünü ne zaman göndereceğini de bildirmemiştir. Ayrıca hesabına yatırdığım bedeli de tarafıma geri ödememiştir.
- Bilişim sistemlerinin ve internet dünyasının aynı anda birçok kişiye ulaşmasındaki çabukluk ve sağladığı kolaylığa dayanarak XXX isimli internet sitesinden XXXX isimli işyeri adına telefon satışı için ilan veren şüphelinin internet sitesinden vermiş olduğu ilanı görüp ilanda bildirdikleri telefon numarasını aramamdan sonra hesaplarına para aktarmama ve açık bildirimime rağmen tarafıma sözde alışverişe konu telefonları göndermemeleri şeklinde gerçekleşen olayda; bilişim sisteminin araç olarak kullanılması suretiyle gerçekleştirilen eylemlerin TCK’nun 158. maddesinin 1. fıkrasının ( f ) bendi uyarınca nitelikli dolandırıcılık suçunu oluşturduğu kabul edilmeli ve şüpheliye bu sebeple ceza verilmelidir.
- İnternet üzerinden kolay bir şekilde alışveriş yapma imkânımıza da darbe vuran şüphelinin alacağı ceza internet üzerinden toplumun alışveriş yapma güvenini sarsması ve bu tür işlemler sebebiyle birçok kişinin mağdur olması sebebiyle alt sınırdan uzaklaşılarak daha üst seviyede verilmeli ve internet üzerinden yapılacak alışverişlerde bu şekilde ceza verilerek güvenin yeniden sağlanması gerekmektedir.
- 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda bilişim suçları; “Bilişim alanında suçlar” bölümünde düzenlenmekle beraber, ayrıca çeşitli bölümlerde de bilişim sistemleriyle işlenmesi mümkün olan suç tiplerine yer verilmiştir. “Bilişim alanında suçlar” bölümünde yer alan 243. maddesinde bilişim sistemine girme, 244. maddesinde sistemi engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme, 245. maddesinde banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçları düzenlenmiştir. Bunun yanında, “Özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar” bölümünde yer alan 135. maddesinde kişisel verilerin kaydedilmesi, 136. maddesinde kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme, 138. maddesinde ise verilerin yok edilmemesi suçları bilişim suçu olarak nitelendirilebilecek şekilde düzenlenmiştir. Öte yandan, 132. maddesinde haberleşmenin gizliliğini ihlal, 124. maddesinde haberleşmenin engellenmesi, 125/2. maddesinde hakaret, 142/2. maddesinin ( e ) bendinde hırsızlık, 158/1. maddesinin ( f ) bendinde dolandırıcılık, 226. maddesinde müstehcenlik, 163. maddesinde karşılıksız yararlanma suç tiplerinin bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle işlenmeleri mümkün kabul edilmiştir. (Yargıtay Ceza Genel Kurulu 02.04.2013 tarihli, 2012/15-1293 E ve 2013/111 K sayılı İlamı)
- Dolandırıcılık suçunun malvarlığına karşı işlenen diğer suç tiplerinden farklı kılan husus, aldatma temeline dayanan bir suç olmasıdır. Birden çok hukuki konusu olan bu suç işlenirken, sadece malvarlığı zarar görmemekte, mağdurun veya suçtan zarar görenin iradesi de hileli davranışlarla yanıltılmaktadır. Madde gerekçesinde de, aldatıcı nitelik taşıyan hareketlerle, kişiler arasındaki ilişkilerde var olması gereken iyiniyet ve güvenin bozulduğu, bu suretle kişinin irade serbestisinin etkilendiği ve irade özgürlüğünün ihlâl edildiği vurgulanmıştır.
- Bilişim sistemlerinin araç olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılık suçu ise TCK’nun 158/1-f maddesinde; “(1) Dolandırıcılık suçunun; … f) Bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle, … işlenmesi halinde, iki yıldan yedi yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur. Ancak, (e), (f) ve (j) bentlerinde sayılan hâllerde hapis cezasının alt sınırı üç yıldan, adlî para cezasının miktarı suçtan elde edilen menfaatin iki katından az olamaz” şeklinde düzenlenmiştir.
- Maddenin gerekçesinde de; “Dolandırıcılık suçunun, bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle işlenmesi de, birinci fıkranın (f) bendinde bu suçun bir nitelikli unsuru olarak kabul edilmiştir. Bilişim sistemlerinin ya da birer güven kurumu olan banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması, dolandırıcılık suçunun işlenmesi açısından önemli bir kolaylık sağlamaktadır” açıklamalarına yer verilmiş olup, bu bentte bilişim sistemleri ile banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılık olmak üzere birden fazla nitelikli hal kabul edilmiştir.
SONUÇ ve İSTEM: İnternet üzerinden ilan verip talep edilen ücreti tarafına yatırmama rağmen ürünlerimi göndermeyerek beni dolandıran şahıstan bu sebeplerle şikayetçiyim. Şahıs hakkında gerekli soruşturmanın yapılarak eylemine uyan maddelerden dolayı ceza verilmesini takdir ve tensiplerinize arz ederim.
ŞİKAYETÇİ
EKLER
Ek-1: Dekont Fotokopisi
Ek-2: Yazışma Kayıtları
Ek-3: Kargo Gönderi Belgesi
Ek-4: Kargo Teslim Belgesi
Ek-5: Kimlik Fotokopisi