Perakende sektörünün ısrarla üzerinde durduğu yasa tasarısına 18 yıl sonra ilk kez Başbakanlık'ta son şekli veriliyor.

Tasarının hayata geçmesiyle birlikte sektörde oluşan başıboşluk doldurulacak, kangren haline gelmiş sorunlar ise bir bir çözüme kavuşacak

Perakende sektörünü düzene sokacak olan ve uzun yıllar üzerinde çalışılan Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı nihayet Başbakanlığa gönderildi.

Sektörde büyük sevinç yaşatan tasarıyla ilgili Başbakanlıkta yarın mini bir zirve yapılacak. Toplantıya ilgili bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları ile esnaf ve sanatkârlar odası yetkilileri de katılacak. Esnaf ve sanatkarların gözü ve kulağının üzerinde olacağı toplantıda tasarının tüm detayları ele alınıp masaya yatırılacak ve son şekil ortaya çıkartılacak.

Yüzbinlerce kişiyi yakından ilgilendiren tasarının son şeklini aldıktan sonra Meclis Genel Kurulu’na gönderilip sonbahara kadar da yasalaşması öngörülüyor.

Büyük umut yaratan yasanın hayata geçmesiyle birlikte artık sektörün bir yasası olacak ve her şey bir kurala bağlanacak. Her önüne gelen istediği yere AVM açamayacak, istediği zaman istediği kadar indirim ve kampanya yapamayacak. Yasanın çıkması ile tüketiciler de kandırılamayacak. Vatandaşı enayi yerine koyan yıl boyu kapatıyoruz tasfiye ediyoruz indirimleri de 3 ay ile sınırlandırılacak. Yasanın en önemli getirisinin ise; büyük kuruluşların arasında kaybolmaya yüz tutmuş esnaf ve sanatkara da yeniden can verecek olması olarak biliniyor.

SEKTÖRÜN PLANI ÇIKARTILACAK!

Taslağın Meclis’ten geçmesiyle birlikte ilk iş olarak İl düzeyinde stratejik ticari planların hazırlanması hedefleniyor. Hazırlanacak planlarda faaliyet konusu ve kollarına göre perakende işletmelerin birbirlerine, meskenlere olan uzaklığının yanı sıra insan sağlığı bakımından risk oluşturan tesis ve benzeri yerler ile yerleşim merkezlerinin bir birine olan mesafeleri de ortaya çıkartılmış olunacak.  Belediyeler de imar planlarını bu planlara göre şekillendirecek. Söz konusu planlar üzerinden işletmelerin rekabet açısından bir birlerini etkileyemeyeceği mesafelere kurulması sağlanarak ticari hayatları garanti altına alınacak. Öte taraftan riskli olan tesislerin yerleri belirlenecek ve denetimlerin yoğunlaştırılması sağlanacak. Plan dışında izinsiz tek bir işyeri dahi açılamayacak.

HER ÖNÜNE GELEN İŞYERİ AÇAMAYACAK

Hazırlanacak stratejik plan çerçevesinde sektöre dair ilgili verilerin toplanması için de PERBİS adıyla Perakende Bilgi Sistemi'nin de oluşturulması planlanıyor. Oluşturulacak sistem ile işyeri açma ve çalışma ruhsatlarında yaşanan can sıkıcı bürokrasi de tarihe karışmış olacak. Çünkü tüm işlemler PERBİS üzerinden elektronik ortamda düzenlenecek ve işyeri açma talepleri stratejik ticari plan çerçevesinde en geç üç iş günü içinde yetkili makamca değerlendirilip karara bağlanacak. Değerlendirme sonrası başvurusu uygun bulunamayanlar ise  işyeri açamayacak.

O ÜCRETLER DE YASAKLANACAK

Düzenleme ile birlikte üretici ve tedarikçinin belini büken ücretlerin alınması da yasaklanacak. Büyük mağaza ve zincir mağazalar ile bayi ve özel yetkili işletmeler; üretici veya tedarikçiden yeni mağaza açılışı, tadilatı, ciro açığı, banka ve kredi kartı katılım bedeli gibi adlar altında ürün talebini doğrudan etkilemeyen bir prim veya bedel talep edemeyecek. Mağaza markalı ürünlerin üzerinde ve ambalajında, perakendecinin ad ve markasının yanı sıra üretici veya tedarikçinin ad ve markasına da uygun bir şekilde yer vermek zorunda olacak.

HAFTANIN HERGÜNÜ İNDİRİME SON!

Tasarı tüketicinin en çok yanılgıya düştüğü indirimli ve promosyonlu satış kampanyaları da düzene sokuyor. Tasarının hayata geçirilmesiyle birlikte indirim ve promosyon hızlı tüketim malları için her zaman diğer mal ve hizmetler için ise, bayram günlerinde, özel günlerde, mevsim sonlarında, tasfiye veya işyeri değişikliği durumlarında ancak düzenlenebilecek. En önemlisi ise yıl boyu kapatıyoruz tasfiye ediyoruz indirimleri sadece 3 ayla sınırlı olacak. İşyerinin tasfiye süresi ise 6 ayı geçmeyecek. İşletmeler, indirimli veya promosyonlu satış kampanyasının başlangıç ve bitiş tarihleri ile kampanyada uygulanacak en düşük ve en yüksek indirim oranlarını en geç kampanyanın ilk günü PERBİS’e bildirecek ve varsa internet sayfasında da ilan etmek zorunda olacak.

AVM ÇILGINLIĞI BİTECEK

Yeni düzenleme ile isteyen istediği yere alış veriş merkezi kuramayacak. Alışveriş merkezlerinin kurulması bir kurala bağlı olacak. En önemlisi otoparkı olmayan AVM olmayacak ve kurulamayacak. Yeni Alışveriş merkezleri kurulurken illerde Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birlikleri ile Ticaret Odalarının görüşleri alındıktan sonra Büyükşehirlerde Büyükşehir belediye meclisi, illerde il belediye meclisleri ve bağımsız ilçelerde ise ilçe belediye meclisleri ilgili odaların kararından sonra yapılıp yapılmayacağını karar verilecek.

ESNAFA DÜŞÜK KİRALI DÜKKAN VE RAF ZORUNLULUĞU

Taslakta en çok sevindiren madde ise yok olmaya yüz tutmuş esnaf ve sanatkarlara yönelik olarak AVM'ler için getirilen düşük kiralı yer zorunluluğu. Bu kapsamda alışveriş merkezlerinde; geleneksel, kültürel veya sanatsal değeri olan ve kaybolmaya yüz tutmuş meslekleri icra edenlere kiraya verilmek üzere toplam satış alanının en az yüzde biri oranında yer ayrılacak. Bu yerlerin kira bedeli se rayiç bedelinin dörtte birinden fazla olamayacak. Yine AVM’lerde esnaf ve sanatkâr işletmecilerine yönelik de rayiç bedel üzerinden kiraya verilmek üzere toplam satış alanının en az yüzde beşi oranında yer tahsis edilecek. Öte taraftan büyük mağaza ve zincir mağazalar, yöresel ürünlerin satışı amacıyla, satış alanlarının en az yüzde beşine tekabül edecek şekilde raf tahsisi yapmak zorunda olacak.

ÜRÜNLER FABRİKA ÇIKIŞ FİYATINDAN SATILACAK

Yeni düzenleme ile artık perakende iş yerleri için hafta tatil ruhsatı zorunluluğu da ortadan kalkacak.  Bunun yanı sıra hızlı tüketim mallarının bedeli 30 gün içinde üretici ve tedarikçiye ödenecek. Seri ve sezon sonu, ihraç fazlası, kusurlu ve benzeri malların satışında fabrika çıkış fiyatı üzerinden satış yapılacak.

100 BİN TL’YE KADAR CEZA KESİLEBİLECEK!

Yasa kapsamında hayata geçirilecek uygulamalar ilgili Bakanlık tarafından görevlendirilecek denetim elemanları tarafından denetlenecek. Söz konusu düzenlemelere uymayanları ise ağır cezai yaptırımlar bekliyor. Düzenlemeye aykırı harekete göre değişen cezalar minumum bin TL’den başlayıp 100 bin TL’ye kadar çıkabilecek.

kenan.biter@haber7.com