Merkez Bankası Para Politikası Kurulu’nun faize gece yarısı yaptığı sert müdahale piyasalarda farklı yorumlara neden oldu.
Kararın tüketiciyi olumsuz etkileyeceği, taşıt, konut ve ihtiyaç kredilerinde faiz yükselişine yol açacağı belirtildi.
Merkez Bankası’nın bir defalık yüksek faiz artışıyla bütün yükü üzerinden attığına dikkat çeken uzmanlar, kararın uzun vadeli yatırımlar için olumsuz etki yapacağına vurgu yaptı. Bu nedenle hükümetin yatırımcılar için “maliyetleri azaltıcı, yatırımları özendirici” adımlar atması gerektiğine dikkat çekildi. Piyasada dolardaki düşüşle birlikte akaryakıt fiyatlarının da düşmesi bekleniyor.
PPK’nın dünyada da hissedilen faiz kararı tüketicileri yakından ilgilendirecek. Kararla birlikte önümüzdeki günlerde bankaların kredi faiz oranlarını arttırmasına ve yatırımcıların kararını yeniden gözden geçirmesine neden olacak. Karara siyasetten, iş dünyasından, tüketiciden, uzmanlardan ve esnaftan şu tepkiler geldi:
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi: Bu süreçte Merkez Bankası’nın döviz piyasalarındaki dalga seviyesini azaltıcı önlemler almaya devam etmesini ve tüm gelişmekte olan piyasaların tekrar fiyatlandığı bu dönemde Merkez Bankası’nın daha zamanında, daha proaktif adımlar atmayı sürdürmesini bekliyoruz. Son gelişmeler, faizleri yükseltmenin de tek başına sosyoekonomik ve sosyopolitik çalkantılara çare olamayacağını göstermektedir. İşte bu yüzden son yıllarda Türkiye ekonomisinin başarısının en büyük sebebi olan ekonomik istikrarın korunması için hepimizin gereken çabayı göstermesi gerektiğine inanıyoruz. Spekülatif hareketlerden ve açıklamalardan orta ve uzun vadede ekonomiye bir fayda gelmeyeceğini düşünüyoruz.
Türkiye Genç İşadamları Derneği (TÜGİAD) Başkanı Ali Yücelen: Merkez Bankası faiz arttırımında geç kalınca acısını reel sektörden çıkardı. Merkez Bankası şu ana kadar hiç proaktif davranamadı. Piyasalarda yaşananlara karşı orantısız olduğunu söyleyebilirim. Zamanında ölçülü bir müdahale yapılsaydı daha doğru olurdu. Önümüzdeki sene gerçek gündemimiz ve vazgeçilmezimiz ihracat olacak.
KONUTDER Başkanı Ömer Faruk Çelik: Tek başına faiz artışı sorunları çözmüyor. Uluslararası ilişkiler, dış siyaset, yabancı yatırımcı beklentileri gibi çok sayıda unsur göz önünde tutulmalı. Dolardaki artışın etkisiyle inşaat maliyetleri artacak ve bu da konut fiyatlarına yüzde 10-15 etkilecek. Bu dönem inşaat şirketi için zulüm, alıcı için fırsat. Bir sene sonra bu imkan ve fiyatla ev almak imkansız olacak.
İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım: Merkez Bankası kararı sekördeki belirsizlik ortamını çözdü. Piyasa şartları kısa zamanda dengeye oturacak.
Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Genel Başkanı Nail Olpak: Gezi olaylarından başlayarak, 17 Aralık soruşturmasına kadar uzanıp bugünlere gelinen süreçte, TCMB’nin faiz arttırımı üzerindeki baskıyı kırmaya çalıştık. TL’deki değer kaybı ile MB üzerinde son günlerde artan faiz baskısını, elindeki alternatif araçlarla giderebileceğine yönelik görüşlerimizi belirtmiştik. Umarız, mümkün olan en kısa zamanda, bu faiz arttırımını geri alacak
adımlar atılır.
PROJELERİMİZDE AKSAMA OLMAZ
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Lütfi Elvan: Döviz üzerinden ihaleleri yapılan dev yatırımlarda ortaya çıkan kur sıkıntısına ilişkin, “Hiçbir sıkıntımız yok, projelerimizde aksama olmaz” dedi.
Elvan, Meclis’te bir grup gazeteciyle sohbetinde, üçüncü köprü ve havaalanı gibi dev projeler nedeniyle kurda yaşanan artışın bir sıkıntı yaratıp yaratmayacağı sorusuna, “Bunun geçici olduğunu düşünüyoruz, kalıcı olmaz” yanıtını verdi. Uzun vadeli olan bu büyük projeler fiyatlandırılırken zaten bütün bu olasılıkların da gözönüne alındığına dikkat çeken Elvan, bütün bu büyük projelerde herhangi bir aksama olmadığını vurguladı.
MB GECİKTİ EKONOMİNİN BELİ KIRILDI
CHP İstanbul Milletvekili Aydın Ayaydın: MB gecikti, doların değil, ekonominin beli kırıldı. Bu sert faiz artışı, doları tutamayan Başkan Başçı’nın yanıldığının, ülkeye zaman ve refah kaybettirdiğinin ilanıdır. Tüm uyarılarımıza rağmen dünya ekonomisindeki bol likidite dönemi yerini küresel düzeyde mali sıkılaşmaya bırakmış ve Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin aleyhine dönmüşken, kademeli faiz artışı yerine, hükümetten izin alamadığı için faiz taassubu içinde hareket ederek piyasa faizlerinin yüzde 9-10’larda seyrettiği bir ortamda politika faizini yüzde 4,5’de sabitleyen bir MB maalesef bugün ekonominin gerçekleri ile yüzleşmiştir.
PİYASANIN SİNYALİNİ GEÇ ALDILAR
MHP Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Kenan Tanrıkulu: Geldiğimiz noktada Merkez Bankası’nı tek kollu boksöre benzetiyorum. Boksörün bir kolu arkadan bağlı ve piyasaların çıktığı ringde daima dayak yedi. PPK öncesi herhalde FED’in bugünkü kararlarının beklentisi noktasında bir nabız yokladılar. Oradan gelen sinyalleri bir gece toplantısında değerlendirdiler. Maalesef Türkiye ekonomisi artık bir balon ekonomisine dönüşmüş durumda. Balonun kaynağı da bir inşaat ekonomisi hadisesidir. İnşaat lobicileri ile sözde faiz lobicileri kafa kafaya savaş verdiler. Şimdilik hükümetin ifadesiyle faiz lobisi inşaat lobisini yendi. Ama ben gerçekte faiz lobisi olduğunu düşünmüyorum. MB çok geç müdahale etti, piyasaların sinyallerini geç aldı.
