Rusya'nın başkenti Moskova'da gerçekleştirilen İdlib zirvesi sonrası Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin açıklamalarda bulundu. Cumhurbaşkanı Erdoğan yaptığı açıklamada İdlib'de ateşkesin bu gece yarısı itibari ile yürürlüğe gireceğini açıkladı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Rusya Dışişleri Bakanı Lavron ortak kararlaştırılan metni açıkladı. İşte o metin...
İdlib zirvesi sonrası Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin açıklamalarda bulundu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamalarından satır başları...
Sayın Putin'e nazik daveti için teşekkür ediyorum. Bugünkü görüşmelerimizde özellikle Suriye'deki durumu ve İdlib'deki son gelişmeleri ele aldık. 6 saat süren bir çalışma yaptık.Bu köklü ilişkilerimizi saygı ve ortak çıkarlar doğrutulsunda ilerletmek temennimizdir. Sayın Putin'i ülkemize bekliyoruz. 2018 Eylül ayında Sayın Putin ile Soçi'de vardığımız mutabakat ile İdlib'de istikrar sağlamıştık. Bölgeye yönelik saldırıların engellenmesi dahil olması üzere gerekli tedbirleri alacaktık. Rejimin doğrudan sivilleri hedef alan saldırıları suküneti bozmuştur. Birinci dereceden sorumlusu rejimdir. Rejimden kaçan sayıları bir buçuk milyonu bulan bölge halkı bizim sınırlarımıza yığılmıştır. İdlib'i insansız hale getirmek ve Türkiye'yi zora sokmak olduğu açıktır. Türkiye böyle bir tehdit karşısında eli kolu bağlı kalacak değildir. Hem rejimin saldırganlığının önüne geçmek için sahada daha aktif bir şekilde yer aldık. Bölgede Rus güçleri ile koordinasyonu sıkı tutmaya özen gösterdik. İdlib'de yeni bir statünün oluşması kaçınılmaz.En kısa sürede ateşkesi gerçekleştireceğiz. Bu gece yarısı itibariyle ateşkes yürürlüğe girecek. Bugünkü toplantımızın Suriye'deki kalıcı barışa katkı sağlamasını temenni ediyor, hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Putin'in açıklamalarından satır başları...
Bu yıl içerisinde üçüncüsü olan görüşmemizi gerçekleştirdik. Şahsi yakın temasımız çözüme imkan sağlıyor. İdlib'deki gergin ve hassas durumu ele aldık. Her zaman uzlaşabilmeyi başarıyorduk, çözümler de üretiyorduk. Bugün de öyle oldu. Bugün ülkelerimizin Astana formatı çerçevesinde çalışmaları devam ettireceğini bir kez daha teyit etmek istiyoruz. Astana sürecinin öneminde uzlaştık. Suriye'nin toprak bütünlüğünü korumaktan yanayız. Ortak bir belge hazırladık. İki ülke dışişleri Bakanları belgeyi açıklayacak.
İŞTE ANLAŞMA METNİ
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in açıklamalarının ardından iki ülkenin Dışişleri Bakanları Mevlüt Çavuşoğlu ve Sergey Lavrov, tarafların üzerinde uzlaştığı "İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesindeki Durumun İstikrarlaştırılmasına İlişkin Muhtıraya Ek Protokol"ü okudu.
Protokole göre, Türkiye ve Rusya, Suriye'deki ateşkes rejiminin uygulanmasının garantörleri olarak, Suriye'de Gerginliği Azaltma Bölgeleri Oluşturulmasına İlişkin 4 Mayıs 2017 tarihli Muhtıra ve İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesindeki Durumun İstikrarlaştırılmasına İlişkin 17 Eylül 2018 tarihli Muhtıra’yı hatırda tutarak, Suriye'nin egemenliğine, bağımsızlığına, birliğine ve toprak bütünlüğüne olan kuvvetli taahhütlerini yineledi.
Taraflar, terörizmin tüm tezahürleriyle mücadele ile BM Güvenlik Konseyi tarafından terörist olarak tanımlanan tüm grupların ortadan kaldırılması yönündeki kararlılıklarını yinelerken, sivillerin ve sivil altyapının hedef alınmasının hiçbir şekilde mazur görülemeyeceğini kabul etti.
Taraflar, Suriye ihtilafının askeri çözümünün olamayacağının ve ihtilafın yalnızca Suriyelilerin öncülüğünde ve sahipliğinde, BM kolaylaştırıcılığında BM Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılı kararıyla uyumlu siyasi süreç yoluyla sona erdirilebileceğinin altını çizdi.
İnsani krizin daha da kötüleşmesinin önlenmesinin, sivillerin korunmasının, ihtiyaç sahibi tüm Suriyelilere önkoşulsuz ve ayrım gözetmeksizin koruma ve insani yardım sağlanmasının, keza ülke içinden yerinden edilmelerin önlenmesi ile mültecilerin ve ülke içinde yerinden edilen kişilerin güvenli ve gönüllü olarak Suriye'deki asıl ikamet yerlerine geri dönüşlerinin kolaylaştırılmasının önemini vurgulayan taraflar, şu hususlarda mutabık kaldı:
"İdlib gerginliği azaltma bölgesindeki temas hattı boyunca tüm askeri faaliyetler 6 Mart 2020 tarihinde saat 00:01’den itibaren durdurulacak.
M4 karayolunun kuzeyinde 6 kilometre ve güneyinde 6 kilometre derinliğinde bir güvenli koridor tesis edilecek. Güvenli koridorun işleyişine dair ayrıntılı esas ve usuller, Türkiye Cumhuriyeti ve Rusya Federasyonu Savunma Bakanlıkları arasında 7 gün içinde kararlaştırılacak.
Türk-Rus ortak devriyeleri, 15 Mart 2020 tarihinde M4 karayolunun Trumba’dan (Serakib’in 2 kilometre batısı) Ain Al Havr’a kadar olan kesimi boyunca başlatılacak."
19:50 Erdoğan ve Putin başkanlığında Moskova'da yapılan heyetler arası görüşme sona erdi. Liderlerin Kremlin Sarayı'ndaki yaklaşık 2 saat 30 dakikalık baş başa görüşmesinin ardından heyetler arası görüşmeye geçildi. Erdoğan ve Putin'in başkanlığındaki heyetler arası görüşme 3 saat 10 dakika sürdü.
19:33 Görüşme sonrası açıklama bekleniyor.
18:55: Heyetler arası görüşme 2 saati aşkın süredir devam ediyor.
16.50: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Vladimir Putin'in baş başa görüşmesi sona erdi, heyetler arası görüşmeye geçildi. Liderlerin ikili randevusunun 2,5 saat sürdüğü bildiriliyor.
Milliyet muhabiri Kıvanç El, heyetler arası görüşmenin 'kısıtlı' olarak kararlaştırıldı. Buna göre, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ve MİT Başkanı Hakan Fidan masada Erdoğan'la birlikte Türk tarafını temsil ediyor.
16.15 : Moskova'daki randevu dünya basınında ilk haber olarak veriliyor.
Al Jazeera English, "Erdoğan-Putin buluşmasıyla İdlib'de ateşkes ümidi" derken, The Guardian "Erdoğan ve Putin İdlib'de ateşkesi sağlamlaştırmayı konuşuyor" ifadesini kullandı.
BBC Türkçe ise, "Putin'le Moskova'da bir araya gelen Erdoğan, 'Dünyanın gözü burada' dedi" başlığını attı.
14.20 : Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya lideri Vladimir Putin, kameraların karşısına geçti ve tarihi randevu başladı.
Basına kapalı görüşme öncesi açıklama yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, şu ifadeleri kullandı:
"Malum görüşmeyi Türkiye'de yapacaktık, sizin buradaki anayasa çalışmalarıyla ilgili gelişmeler sebebiyle bu davetinizi burada gerçekleştiriyoruz.
İdlib müzakereleri sebebiyle bir araya gelişimiz büyük önem arz ediyor. Bölge de sıkıntı büyük. Biliyorum şu anda dünyanın gözü burada. Bugün burada atacağımız adım, alacağımız isabetli kararlar bölgeyi de ülkelerimizi de rahatlatacaktır.
Türkiye Rusya ilişkilerinin tavan yaptığı bir dönemi yaşıyoruz. Gerek savunma sanayinde gerek ticari ilişkilerimizde çok farklı bir dönemin içindeyiz. Bunları çok daha ileri taşımamızın hesaplarını yapıyoruz. Ve bunları tabii güçlendirerek götürmek de bizim en büyük amacımız. Bunu da başaracağımıza inanıyorum."
https://www.canliborsa.site/haber/erdogan-ve-putin-tarihi-zirvesinde-idlibde-anlasmasi-saglandi
Rusya Devlet Başkanı Putin ise, İdlib'de hayatını kaybeden askerler için taziyelerini sundu:
"Her zaman olduğu gibi çok yoğun bir gündemimiz var. Kaldı ki son günlerde İdlib bölgesinde cereyan eden olaylar yüzünden şahsi görüşmemizi gerektiren gelişmeler oldu.
Sözlerime başlarkan Suriye’de hayatlarını yitiren askerleriniz için taziyelerimi ifade etmek istiyorum. Her insanın ölümü bir felakettir. Telefon görüşmemizde ifade ettiğim gibi İdlib’te Suriye askerleri orada Türk askerlerinin bulunduğunu bilmiyorlardı. Ayrıca Suriye askerlerinin de kaybı olmuştur. Suriye ordusunun gerçekten ciddi kayıpları var.
Bu olayların tekrarlanmaması, ikincisi bu gibi olayların her ikimizin de büyük önem verdiğimiz Rusya Türkiye ilişkilerine zarar vermemesi için gerçekten de bütün bu meseleleri teferruatlı bir şekilde görüşmemize ihtiyaç var.
Erdoğan’la bugünkü görüşmelerimiz baş başa gerçekleşecek, daha sonra bizlere heyetlerimiz de katılacak."
.13.20 : Dokuzuncu yılını doldurmak üzere olan Suriye iç savaşında, bugüne kadarki en kritik buluşma Moskova'da gerçekleşiyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Türk heyetini taşıyan uçak, az önce Rusya'nın başkenti Moskova'ya indi.Milliyet'ten Kıvanç El, İdlib geriliminin masaya yatırılacağı zirvede Erdoğan'ın Kremlin Sarayı'nda Rusya lideri Vladimir Putin tarafından resmi törenle karşılandığını bildiriyor.
Taslak programa göre, Erdoğan ve Putin baş başa 1 saat, heyetler arası olarak da 1.5 saat görüşecek. Ancak bu sürenin aşılmasına kesin gözüyle bakılıyor.
Liderler Suriye'nin kuzeybatısında yer alan İdlib'teki son durumu haritalı ve görüntülü olarak ele alacak ve ateşkes için formül arayacak.
Erdoğan'a Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, MİT Başkanı Hakan Fidan, İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Savunma Sanayi Başkanı İsmail Demir, AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik ve Genel Başkan Yardımcısı Mahir Ünal da eşlik ediyor.
KREMLİN'DE KORONAVİRÜS ÖNLEMİ
12.40 : Kremlin sarayı girişinde tüm gazeteciler ve konuklar termal kamera ile kontrol edilerek içeri alındı. Önlemlerin koronavirüs salgını çerçevesinde olduğu ve bir süredir uygulandığı kaydedildi.
Milliyet muhabiri Kıvanç El, Moskova'daki gelişmeleri anbean milliyet.com.tr için bildiriyor.
TİMES: ERDOĞAN AVRUPA'DAN DESTEK ALMAYA BAŞLADI
12.25 : İngiliz The Times gazetesi, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Suriye'de uçuşa yasak bir bölge oluşturulması talebine Avrupa'dan destek almaya başladığını bildiriyor.
Gazete, Hollanda'nın Suriye'nin kuzeybatısında uçuşa yasak bir bölge oluşturulması çağrısı yaptığını belirtiyor. Times, Hollanda Dışişleri Bakanı Stef Blok'un, "Bu, Suriye savaş uçağı ya da helikopteri olmaması anlamına geliyor. Bir başka deyişle İdlib üzerinde Esad için uçuşa yasak bölge" dediğini aktarıyor.
Almanya Başbakanı Angela Merkel'in de bir gün önce Türkiye sınırındaki baskıyı azaltmak amacıyla Suriye içinde evlerinden göçenler için İdlib'de bir güvenli bölge oluşturulmasını talep ettiğini hatırlatan The Times, söz konusu çağrılanı Moskova'daki kritik randevu öncesinde geldiğine dikkat çekiyor. Görüşmede büyük ihtimalle İdlib'in kaderine karar verileceğini belirten gazete şöyle devam ediyor:
"Erdoğan'ın, evlerini terketmiş yüz binlerce Suriyelinin Esad'ın ilerleyişinin devam etmesi halinde sınıra akın etmesini önlemek için Türkiye'nin kontrolündeki bir tampon bölge talep etmesi bekleniyor. Erdoğan partisinin parlamento toplantısında yaptığı konuşmada, müzakere pozisyonunu AB'nin desteğiyle ilişkilendirdi ve 'Avrupa ülkeleri sorunu çözmek istiyorlarsa Türkiye'nin Suriye'de gerçekleştirmeye çalıştığı siyasi ve insani çözüme destek verir' dedi."
