Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından onaylanan 6754 sayılı "Bilirkişilik Kanunu" Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Mesleğinde uzman olanlar için bir ek gelir kapısı olan bilirkişilik mesleği kazançları ile son zamanlarda oldukça fazla dikkat çekiyor. Hakimin hukuki bilgisi dışında, çözümü özel bilgi gerektiren durumlarda görüşüne başvurulan bilirkişilik ücreti rapor başına en düşük 165 TL ile 335 TL arasında değişiyor. Yılda 300 davaya bakma hakkı bulunan Bilirkişiler ayda yaklaşık olarak 7 bin TL'ye varan kazanç elde ediyor.
Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanan kanunla bilirkişilerle ilgili temel ilkeler belirleniyor. Buna göre bilirkişi, görevini dürüstlük kuralları çerçevesinde bağımsız, tarafsız ve objektif olarak yerine getirecek.
Bilirkişi, raporunda uzmanlığı, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hususlar dışında açıklama yapamayacak ve hukuki nitelendirme ve değerlendirmelerde bulunamayacak.
Genel bilgi veya tecrübeyle ya da hakimlik mesleğinin gerektirdiği hukuki bilgiyle çözümlenmesi mümkün olan konularda bilirkişiye başvurulamayacak.
Bilirkişi, görevi sebebiyle kendisine tevdi edilen bilgi ve belgelerin veya öğrendiği sırların gizliliğini sağlamakla yükümlü olacak. Bu yükümlülük, bilirkişilik görevi sona erdikten sonra da devam edecek.
Aynı konuda bir kez rapor alınması esas olacak. Ancak teknik eksiklik veya belirsizliğin giderilmesi için ek rapor istenebilecek. Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi veya bu sisteme entegre bilişim sistemleri ya da yazılımlar vasıtasıyla ulaşılabilen bilgiler veya çözülebilen sorunlar için bilirkişiye başvurulamayacak.
BİLİRKİŞİLİK DANIŞMA KURULU KURULACAK
Bu düzenlemeyle görevleri yerine getirmek üzere Bilirkişilik Danışma Kurulu kurulacak. Kurulun başkanı Adalet Bakanlığı Müsteşarı olacak.
BİLİRKİŞİLİĞE KABUL ŞARTLARI
Bilirkişilik faaliyetinde bulunacak kişilerde aranacak şartlar ise şöyle:
- "Affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık, gerçeğe aykırı bilirkişilik veya tercümanlık yapma, yalan tanıklık ve yalan yere yemin suçlarından mahkum olmamak.
- Daha önce kendi isteği dışında bilirkişilik sicilinden çıkarılmamış olmak.
- Disiplin yönünden meslekten veya memuriyetten çıkarılmamış ya da sanat icrasından veya mesleki faaliyetten geçici ya da sürekli olarak yasaklanmamış olmak.
- Başka bir bölge kurulunun listesine kayıtlı olmamak. Bilirkişilik temel eğitimini tamamlamak. Bilirkişilik yapacağı uzmanlık alanında en az beş yıl fiilen çalışmış olmak. Bilirkişilik temel ve alt uzmanlık alanlarına göre belirlenen yeterlilik koşullarını taşımak."
- Kanuna göre, daha önce yaptığı başvurusu mesleki olarak yeterli nitelikte bulunmadığı gerekçesiyle reddedilenler, bir yıl geçmedikçe yeniden bilirkişilik yapmak için başvuruda bulunamayacak.
- Bilirkişiliğe başvuru, ilgilinin yerleşim yerinin veya mesleki faaliyetlerini yürüttüğü yerin bağlı olduğu bölge kuruluna ya da adli veya idari yargı ilk derece mahkemesi adalet komisyonuna yapılacak.
- Bilirkişiler, sicile kaydolmak şartıyla yemin ederek göreve başlayacak.
BİLİRKİŞİLİK SİCİLİNDEN VE LİSTESİNDEN ÇIKARILMA ŞARTLARI
Kanunla, bilirkişilik sicilinden ve listesinden çıkarılma şartları belirleniyor.
Buna göre bilirkişiler; bilirkişiliğe kabul şartlarının kaybedilmesi veya sicile kabul tarihinde gerekli şartların bulunmadığının sonradan tespit edilmesi, bilirkişilik yapmaktan kaçınılması veya raporun belirlenen süre içinde mazeretsiz olarak verilmemesi, bilirkişilik görevi ve bu görevin gerektirdiği etik ilkelerle bağdaşmayan, güven duygusunu sarsıcı tutum ve davranışlarda bulunulması hallerinde sicilden ve listeden çıkarılacak.
Bilirkişiler, göreviyle ilgili tutum ve davranışları ile hazırladıkları raporlar konusunda bölge kurullarınca resen veya başvuru üzerine denetlenecek. Hakim veya savcılar, görevlendirdiği bilirkişinin göreviyle ilgili tutum ve davranışlarının veya hazırladığı raporun mevzuata uygun olmadığına ilişkin kanaat edinmesi durumunda, bu hususu bölge kuruluna bildirecek.
Bölge Kurulu kararına karşı, kararın tebliğ veya ilan tarihinden itibaren 30 gün içinde kararı veren bölge kuruluna itiraz edilecek.
Kanuna göre, Adli Tıp Kurumu Genel Kurulu yerine Adli Tıp Üst Kurulları kurulacak. Genel Kurulun yerine üç ayrı üst kurul kurulmak suretiyle, sistemin hızlı çalışması ve dosyaların mümkün olan en kısa sürede sonuçlandırılması amaçlanıyor.
Kanunla, Adli Tıp Kurumunda görev yapan ihtisas kurulu sayısı altıdan sekize çıkarılıyor.
ÜÇ BAŞKAN YARDIMCISI GÖREV YAPACAK
Adli tıp uzmanı olan Adli Tıp Kurumu başkan yardımcısı sayısı ikiden üçe çıkarılacak.
Kanunla 5 bin 360 kadro ihdas ediliyor.