Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), 2012 yılında ihracat yapan ilk bin firmanın performans analizlerini açıkladı.

TÜPRAŞ, 5 milyar 42 milyon dolarlık ihracatla 2012 yılının birincisi oldu. TİM kayıtlarına göre, ikinci sırada 3 milyar 198 milyon dolar ile Ford, üçünçü sırada ise 3 milyar 152 milyon dolar ile Renault yer aldı.

Firmaların performansını değerlendiren Büyükekşi, 2012 yılında gerçekleştirilen 152,5 milyar dolarlık ihracatın yüzde 57,9’unu ilk 1.000’de yer alan firmaların gerçekleştirdiğini söyledi. Büyükekşi, “İlk 1.000 firmanın ihracatı geçen yıla göre yüzde 1 arttı. Genel ihracat performansı ile karşılaştırıldığında, ilk bin firma dışındaki firmaların ihracatında daha fazla artış olduğunu gözlemliyoruz. Bu yükseliş, ihracatın tabana yayıldığının göstergesidir” dedi.

Mehmet Büyükekşi, Türkiye ihracatının ilk bin firmasının toplam 88.2 milyar dolarlık ihracat yaptığını açıklarken, bu ihracatın yüzde 85,4’ünü ilk 500 ihracatçının, yüzde 14,6’lık bölümününün ise ikinci 500 ihracatçı firmanın gerçekleştirdiğini ifade etti. “Türkiye’nin 152,5 milyar dolarlık toplam ihracatının yüzde 49,4’ünü ilk 500 ihracatçı firma, yüzde 8,5’ini ikinci 500 ihracatçı firma ve yüzde 42,1’lik kısmını ise diğer ihracatçı firmalar gerçekleştiriyor” diye konuşan Büyükekşi, ilk 500 firmanın neredeyse ihracatın yarısını gerçekleştirdiğine dikkat çekti.

TİM, 2023 hedefi doğrultusunda firmaların ihracat hacmine de büyük önem veriyor. 2012 yılında 1 milyar dolar sınırını 12 firma aştı. TİM Başkanı mehmet Büyükekşi, 9 firmanın da bu rakama çok yakın ihracat gerçekleştirdiklerine işaret ederek, “Sektörel ve bölgesel düzeyde 1 milyar dolar eşiğini önemsiyoruz. Firma düzeyinde baktığımızda 12 firmamızın 1 milyar dolar ve üzerinde ihracat yaptığını görüyoruz. Bu rakam oldukça önemli. 2023 yılı hedefimiz 50 firmamızın yıllık 1 milyar dolar ihracat barajını aşması. 1 milyar dolar sınırına yakın 9 firmamız ile 29 diğer firmamızın da bu değeri aşması ile 10 yıl içerisinde 50 firmamızı 1 milyar dolar ihracatın üzerine çıkarmayı hedefliyoruz” dedi.

Analizde; firmalar, sektörel ve firma büyüklüğü bazında da irdelendi. Buna göre, ihracatçı firmaların yüzde 67,9’unun üretici ihracatçılar oluşturuyor. Gerçekleşen ihracatın yüzde 86,6’lık kısmı sanayi ürünlerinden olurken, yüzde 11,6’sı tarım ürünleri ve yüzde 1,8’i madencilik ürünlerinden oluştu. Bir önceki yıla kıyasla sanayi ve tarım ürünlerinde yüzde 1 oranında artış gerçekleşti. Firmaların sektörel dağılımına bakıldığında ise pastadan en büyük dilimi 19,7’lik yüzde ile otomotiv endüstrisi aldı.

İhracatçı ilk bin firma arasında 158 firma ile en çok hazırgiyim ve konfeksiyon sektörü yer alırken, bu sektörü 113 firma ile çelik, 92 firma ile kimyevi maddeler ve mamülleri sektörü takip etti. Otomotiv sektörü 76, hububat bakliyat yağlı tohumlar ve mamülleri sektörleri ise 72 firmayla ilk bin içerisinde yer aldı.

ALMANYA EN ÇOK İHRACAT YAPILAN ÜLKE

Ülkeler bazında bakıldığında, genel listeye paralel olarak Almanya ilk 1.000 ihracatçı için de yüzde 9,8 ile en çok ihracat yapılan ülke oldu.
Bu ülkeyi sırasıyla, yüzde 6,8 ile İngiltere, yüzde 6,5 ile Irak ve yüzde 5,4 ile İtalya takip etti.

MARMARA BÖLGESİ İHRACAT LİDERİ

İlk bin ihracatçı firmanın bölgesel dağılımına bakıldığında, Marmara Bölgesi 595 firma ile öne çıktı. Ancak; 2011 yılında bu rakamın 614 olduğu düşünüldüğünde diğer bölgelerin ağırlığının arttığı göze çarpıyor.

Marmara’yı; 123 firma ile Ege Bölgesi, 89 firma ile İç Anadolu Bölgesi, 81 firma ile Güneydoğu Anadolu ve yine 66 firma ile Akdeniz bölgesi izledi.

GAZİANTEP, İSTANBUL'UN PEŞİNDE

İller bazında ilk bin’deki firma dağılımı incelendiğinde; İstanbul’un 464 firma ile tartışmasız liderliği göze çarpıyor. İstanbul’u 71 firma ile Gaziantep, 61 firma ile İzmir, 56 firma ile Kocaeli, 44 firma ile Bursa takip ediyor. İhracat performansına göre Türkiye’nin ilk 5 iline bakıldığında ise İstanbul 38,9 milyar dolar ile ilk 1.000 içerisinde de yüzde 44’lük paya sahip. İstanbul’un ardından 11,8 milyar dolarla Kocaeli ve 6,3 milyar dolarla Bursa geliyor. İzmir 5,2 milyar ile 4. sırada yer alırken, bu ili 4 milyar dolar ile Gaziantep takip ediyor.
İlk 500 içerisindeki ihracatçı firmaların ortalama karlılığı 6,35 iken, ikinci 500’de karlılık oranı 5,82 olarak gerçekleşti.

Karlılık oranları 2011’e göre ortalama 1 puan artmasına rağmen 2009 ve 2010 yıllarının gerisinde kaldı. Bu sonuç, Eğilim anketlerinde firmaların en büyük sorun olarak gördüğü karlılığın azalması durumu ile örtüştü.

2011 yılında toplam 381 bin olan ilk 1.000 firmanın istihdam sayısı, 2012 yılında yüzde 16 artışla 442 bine yükseldi.