Akademik danışmanlık adıyla kurulan tez hazırlama firmaları 5 milyon liralık bir sektör oluşturdu.
Profesör öğrencisinin projesini yazıyor. Öğrenciler okula bile uğramadan Yüksek Lisans mezunu oluyor. Kariyer yapmak artık tamamen teknik bir detay olmuş durumda Akademik camiada 10 bin lirayı bulan ücretleri karşıladığınız takdirde tezinizi yazdırmanız mümkün. 'Eğitim danışmanlık' adı ile kurulan firmalar tez ve ödev hazırlama işini sektöre dönüştürmüş durumda. Tez A.Ş.'deki ücretler ve kazançlar ise dudak uçuklatan cinsten. Yüksek lisans tezi için 3 bin lira, doktora tezi için 10 bin lirayı bulan hatta aşan rakamlar söz konusu. Yeni Şafak Gazetesi'nin haberine göre, tez, İngilizce yazılırsa üç katı ücret ödemek zorundasınız. 10 sayfalık bir ödeviniz varsa sayfa başına 20 ile 30 liradan yazdırabilirsiniz. Projenizin nihai rakamını tezin konusu, teslim süresi gibi birçok unsur belirliyor. ÖSYM rakamlarına göre, 2013'te yaklaşık 250 bin lisans üstü öğrenci, ülke çapındaki 179 üniversitede eğitim görüyor. Mezun olmak için tez yazma zorunluluğu ise, piyasayı sürekli canlı tutuyor.
PROFESÖR, ÖĞRENCİSİNİN TEZİNİ YAZIYOR
Ödev, anket, sunum metni hatta grafik hazırlayan bu firmaların aylık kazancı ortalama 50 bin lirayı bulabiliyor. Birçok şehirden öğrenciler, tez ve ödev yaptırmak için bu şirketlerle ile bağlantı kuruyor, kimi tezinin tümünü yatırıyor, kimi de 'Ben başladım, siz bitirin' diyor. Piyasadan edindiğimiz bilgiye göre, firmalar, farklı branşlarda ortalama 30-40 kişilik ekiple hizmet veriyor, daha büyük firmaların yüzlerce kişiyi istihdam ettiği de söyleniyor. Tez yazanlar, aynı anda farklı şirketlere iş yapabiliyor. Sektör firmaları ayrıca, kadrolarında doçent ve profesörlerin de olduğunu söyledi.
TIP VE DOKTORA 10 BİN LİRA
İstanbul merkezli tez firması yöneticisi Fatih Sarı, tıp ve doktora tezlerinin çok zaman alması ve zorluğu nedeniyle 10 bin lira ve üzerinde yazıldığını dile getirdi. Piyasada bilinen ve tutulan firmaların yıllık gelirlerinin ortalama 150 ile 200 bin lirayı bulduğunu söyleyen Sarı, sürekli yeni girişimcilerin katıldığı sektör gelirinin yıllık kabaca 5 milyon liraya ulaştığını dile getirdi.
İŞİN DOLANDIRICILARI DA ÇIKTI
Sektörde 300 liraya bile tez yazıldığı belirtiliyor. Yurt dışından arayanlar bile var. Kampüs çevresindeki fotokopiciler de artık tez yazıyor. Yaptıkları tek şey ise YÖK'ün sitesindeki tezleri kopyalamak.
Piyasada genelde internet üzerinden hizmet verilmesi nedeniyle dolandırıcılar da ortaya çıktı. Başkasının tezini aynen verenler, ücreti alıp ortadan kaybolanlar, belirttiği sürede teslim etmeyenler, bilimsel olmayan yazılar ve dahası...
Birçok öğrenci okula belki de hiç uğramadan, tezini yazdırarak mezun oluyor. Yüksek lisans yapmak artık akademik bir nitelikten ziyade tamamen teknik bir durum haline geldi.